Czym są przewlekłe zaparcia?

Obstrukcja, zaparcia czy też zatwardzenie to niedogodność polegająca na zbyt długim zaleganiu treści pokarmowej w jelicie grubym oraz problem związany z prawidłowym oddawaniem stolca. Zaparcia mogą mieć rozmaite podłoże – począwszy od czynnościowych (zaburzenie właściwej perystaltyki jelit), przez farmakologiczne (wskutek stosowania niektórych leków np. opioidów), neurologiczne, a skończywszy na psychicznych (np. wskutek depresji) czy anatomicznych (np. zwężenie odbytu). W każdym przypadku obstrukcja dotyczy stanu, w którym częstotliwość defekacji wynosi mniej niż 2 razy w ciągu tygodnia. Pod kątem czasu trwania wyróżnia się trzy typy zaparć:

1. Przypadkowe będące efektem np. stresu lub zmiany nawyków żywieniowych.
2. Krótkotrwałe np. wskutek leczenia farmakologicznego – przeważnie są nawracające.
3. Przewlekłe utrzymujące się przez co najmniej 3 miesiące.

Leczenie przewlekłych zaparć

Walka z przewlekłymi, długotrwale utrzymującymi się zaparciami wymaga od chorego zmiany dotychczasowego trybu życia. W pierwszej kolejności niezbędne jest zwiększenie podaży błonnika w codziennej diecie, który wspomoże pasaż jelitowy oraz będzie mieć wartościowy wpływ na stan mikrobiomu. Skoro o florze bakteryjnej mowa to warto również zacząć stosować preparaty probiotyczne. W diecie należy mocno ograniczyć cukier i tłuszcz, posiłki poleca się przygotowywać na drodze gotowania lub pieczenia, a także poleca się zadbać o regularne nawodnienie.
Oprócz zmian nawyków żywieniowych dużą rolę odgrywa regularna aktywność fizyczna. Wystarczy godzina w ciągu tygodnia, czy też 15 minut dziennie, aby zapewnić organizmowi przyśpieszenie tempa przemiany materii i tym samym wspomóc procesy trawienne. Osoby stroniące od ruchu zyskają wiele korzyści nawet z krótkiego spaceru do sklepu.

Bardzo pomocnym sposobem na usprawnienie defekacji jest zmiana pozycji w trakcie korzystania z toalety. Osoby cierpiące na przewlekłe zaparcia powinny zainwestować w podnóżek, który umożliwi umiejscowienie kończyn dolnych w pozycji zgięcia pod kątem 35º. Pozycja kuczna, bo tak jest nazywana, nie tylko nie angażuje mięśni brzucha, ale nie wywiera ucisku na okrężnice i jelito grube. Dzięki temu gwarantuje szybkie i sprawne opróżnienie jelit i pozbycie się zalegającej masy kałowej.

Inną opcją na walkę z długotrwałą obstrukcją jest fitoterapia. Zioła zawierające antrazwiązki to naturalna metoda do pobudzenia pracy jelit, co wynika z ich przeczyszczających właściwości. Ponadto zawierają też szereg innych komponentów (np. olejki eteryczne), które stymulują pracę jelit. Najpopularniejsze zioła przeczyszczające to aloes, kruszyna, senes oraz rzewień. Ponadto dobrym wsparciem dla układu pokarmowego będą rośliny o właściwościach stymulujących wydzielanie żółci i uwalnianie gazów. W tym przypadku mowa o kminku, koprze włoskim, liściach borówki, mięcie pieprzowej, rumianku czy jagodach jałowca. Zioła można zakupić w formie suszu do zaparzania, ale nic nie stoi na przeszkodzie by zastosować preparaty w formie ziołowych herbat lub tabletek. Kurację ziołami warto połączyć np. z ciepłym okładem z termoforu na brzuch lub delikatnym masażem brzucha, którr dodatkowo spotęgują pracę jelit i wypróżnianie.

Bibliografia:

1. Daniluk J. „Przewlekłe zaparcia—niedoceniany problem kliniczny.” Gastroenterologia Kliniczna. Postępy i Standardy 2018 10 (1): 1-13.
2. Cirillo C., Capasso R. „Constipation and botanical medicines: an overview.” Phytotherapy Research 2015 29 (10): 1488-1493.
3. https://www.mp.pl/pacjent/objawy/50664,zaparcia
4. https://www.cefarm24.pl/czytelnia/uklad-pokarmowy/zaparcia-przewlekle-jak-z-nimi-walczyc/
5. https://www.doz.pl/czytelnia/a15165-Domowe_sposoby_na_zaparcia__jak_szybko_i_skutecznie_poradzic_sobie_z_problemami_z_wyproznianiem_Ziola_i_leki_na_zaparcia
6. https://potreningu.pl/artykuly/zdrowie/prawidlowa-pozycja-na-sedesie-czy-potrafisz-robic-kupe-6248