O zaparciach
Zaparcia to coraz powszechniejszy problem — nieustannie rośnie grupa osób, zmagających się z tą dolegliwością. Niemniej, często nie potrafimy dokładnie zdefiniować zaparć.
Kiedy mamy do czynienie z zaparciami?
Według III kryteriów rzymskich zaparcia występują, gdy:
- nie ma luźnych stolców, za to pojawiają się grudkowate lub twarde stolce;
- defekacja wymaga wysiłku;
- mamy wrażenie niedrożności odbytu;
- towarzyszy uczucie niepełnego wypróżnienia.
Aby zdiagnozować zaparcia, konieczne jest występowanie przynajmniej dwóch powyższych objawów przez co najmniej 6 miesięcy, a objawy te muszą dotyczyć minimum 25% wypróżnień.
Jakie są przyczyny zaparć?
Istnieje wiele różnych przyczyn zaparć, a ich etiologia może być niezwykle złożona. Mogą one wynikać z zaburzeń czynnościowych, związanych z urazami lub chorobami rdzenia kręgowego. Stanowią one także nieodzowny element współistniejących chorób, takich jak szczelina odbytu, choroba hemoroidalna, depresja, czy zespół jelita drażliwego. Zaparcia często stanowią także działanie niepożądane niektórych leków, w tym:
- przeciwbólowych, np. morfiny lub iuprofenu;
- przeciwskurczowych, np. mebeweryny;
- diuretycznych, np. furosemidu;
- przeciwhistaminowch, np. difenhydraminy;
- przeciwpsychotycznych, np. klozapiny lub risperidonu;
- agonistów dopaminy;
- beta-blokerów, np. atenololu.
Jednak najczęstszą przyczyną zaparć są nieprawidłowości w naszym stylu życia. Brak aktywności fizycznej, nieadekwatne do potrzeb nawodnienie, oraz zbyt mała ilość błonnika w diecie pretendują do rozwoju zaparć.
Jak wygląda leczenie zaparć?
Pierwszym krokiem w leczeniu zaparć powinna być zmiana dotychczasowych nawyków. Należy zacząć od modyfikacji diety, wprowadzając większą ilość surowych warzyw i owoców oraz większą ilość wody. Regularna i dostosowana do możliwości aktywność fizyczna jest również jedną ze składowych leczenia zaparć.
Niestety niekiedy może okazać się, że zmiana dotychczasowych przyzwyczajeń jest niewystarczająca, a zaparcia nie mijają. Wówczas warto sięgnąć po środki farmakologiczne dostępne w aptekach.
Co stosuje się w leczeniu zaparć?
Związki osmotyczne
ich mechanizm działania opiera się na zwiększeniu napływu wody do światła jelit, tym samym upłynniając masy kałowe. Wpływają one także na perystaltykę jelit. Wśród związków osmotycznie czynnych wyróżnia się m.in. laktulozę, która występuje w postaci syropów doustnych, a także makrogole, które można dostać w formie proszków do sporządzania roztworów doustnych.
Związki pobudzające jelita
wzmagają pracę jelit, dzięki czemu przyspieszają i ułatwiają wypróżnienie. Wśród związków o takim mechanizmie działania wyróżnia się m.in. bisakodyl, który dostępny jest w formie czopków lub tabletek doustnych. Podobne działanie wykazują sennozydy zawarte w liściach senesu. Ze względu na silne drażnienie jelit, związki te można stosować nie więcej niż 3 razy w tygodniu.
Dokuzynian sodu
jest surfaktantem, czyli zmniejsza napięcie powierzchniowe między stolcem a ścianą jelita. Dzięki takiemu mechanizmowi usprawnia pasaż jelitowy i pobudza perystaltykę.
Błonnik
jego działanie polega na zwiększaniu objętości mas kałowych, a tym samym na stymulowaniu perystaltyki jelit. Błonnik zazwyczaj występuje w postaci proszków, z których sporządza się roztwory doustne. Stosując preparaty z błonnikiem, należy jednak pamiętać o odpowiedniej podaży wody, gdyż jej zbyt mała ilość, może spowodować nasilenie zaparć.
Czopki glicerynowe
ich mechanizm polega na drażnieniu odbytnicy, dzięki czemu wywołują szybki efekt przeczyszczający.
Ciekła parafina
występuje w formie roztworu i ma działanie poślizgowe. Dzięki temu ułatwia i przyspiesza wypróżnienie.
Chcesz dowiedzieć się o naturalnych sposobach w zapobieganiu zaparciom?
